Η νεράιδα Ρόζιτσκα ξεπηδά από τις σελίδες των βιβλίων της συγγραφέα Ζορνίτσα Ιβανόβα. Τον τελευταίο καιρό υπάρχει άνθηση στις εκδόσεις βουλγάρικων παιδικών βιβλίων και τα βιβλία «Η Μάγια και ο διαγωνισμός ταλέντου» (βραβείο «Νότια άνοιξη» για παιδική λογοτεχνία  2018) και «Η Έλλη και το μυστικό τετράδιο» (εικονογράφηση Χριστίνα Πετρόβα) είναι κατάλληλο ανάγνωσμα για τις διακοπές για τα βουλγαρόπουλα όλου του κόσμου. Πρόκειται για δυο βιβλία που αξίζουν επίσης να μεταφραστούν και να βοηθήσουν τα παιδιά από άλλους πολιτισμούς να ανακαλύψουν το βουλγάρικο πνεύμα.

Η Ζορνίτσα έζησε στις ΗΠΑ από το 2004 έως το 2017. Εκεί σπούδασε Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνα και εργάστηκε σε ένα εργοστάσιο σοκολάτας. Με τον καιρό δημιούργησε οικογένεια και απέκτησε δυο παιδιά, τα οποία έμαθε βουλγάρικα και κατέβαλλε προσπάθεια για να γνωρίζουν την πατρίδα τους.

«Για κάθε γονιό που ζει και μεγαλώνει τα παιδιά του μακριά από την πατρίδα είναι δύσκολο να μάθει στο παιδί του την μητρική του γλώσσα», λέει η συγγραφέας. – «Συχνά και ειδικά όταν πρόκειται για διεθνείς γάμους το παιδί δεν την μιλά καν στο σπίτι, ενώ αργότερα όταν το περιβάλλον του είναι στο μεγαλύτερο μέρος του ξένο, στο σχολείο και στην κοινωνία, η ξένη γλώσσα επιβάλλεται. Η αλήθεια από την άλλη είναι πως τα βουλγάρικα δεν είναι και τόσο εύκολη γλώσσα, αλλά έχουν απαράμιλλη ομορφιά.»

Για να μπορέσει να βοηθήσει τα παιδιά της να μην ξεχάσουν τις ρίζες τους η Ζορνίτσα άρχισε να εισάγει βουλγάρικη λογοτεχνία στην Αμερική και από την πρωτοβουλία της επωφελήθηκαν οι βουλγάρικες κοινότητες και τα σχολεία τους. Η επόμενη κίνησή της ήταν να δημιουργήσει ένα μπλογκ, στο οποίο αναλύει θέματα που απασχολούν τους γονείς που μεγαλώνουν παιδιά στο εξωτερικό.

Παρ’ όλα αυτά η νοσταλγία της παρέμενε μεγάλη και τελικά η Ζορνίτσα αποφάσισε να γυρίσει στην Βουλγαρία. Η ασχολία που επέλεξε ήταν να γράφει βιβλία για τα βουλγαρόπουλα όλου του κόσμου, των οποίων η ιστορία όμως δεν είναι πολύ διαφορετική από την ιστορία των παιδιών από άλλα κράτη που για κάποιο λόγο αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους. Τα βιβλία της Ζορνίτσα σίγουρα μπορούν να εμπνεύσουν ανθρώπους από άλλους λαούς.

Τα παιδιά που πρωταγωνιστούν στις ιστορίες της διαφέρουν, αλλά όλα βρίσκουν παρηγοριά σε μια νεράιδα που λέγεται Ρόζιτσκα (Τριανταφυλλάκι). Το τριαντάφυλλο είναι πολύ συμβολικό για την Βουλγαρία, για την ιστορία της, για την εικόνα της προς τον κόσμο. Η κοιλάδα των Ρόδων γύρω από το Καζανλάκ και το Κάρλοβο, κάτω από το βουνό Αίμο, είναι ένας επίγειος παράδεισος, στον οποίο παράγεται ροδέλαιο για την αρωματοποιία. Το τριαντάφυλλο δίνεται στους επισκέπτες στη χώρα μας, το ροδόνερο χρησιμοποιείται σε λικέρ και επιδόρπια.

Στην φαντασία της Ζορνίτσα η νεράιδα Τριανταφυλλάκι ζει σε μια μαγική πόλη, την Φεέρια (Αιθέρια) και το σπίτι της έχει κήπο με βουλγάρικα λουλούδια και βότανα. Κάθε μέρα η νεραϊδούλα διαβάζει ειδήσεις για τα παιδιά του κόσμου κι αν κάποιο έχει ανάγκη πηγαίνει να το βοηθήσει.

«Στο πρώτο μου βιβλίο που λέγεται «Η Μάγια και ο διαγωνισμός ταλέντου» μιλάω για ένα κοριτσάκι από την Βουλγαρία που ζει στο Σικάγο και θέλει να συμμετάσχει σ’ έναν διαγωνισμό», λέει η Ζορνίτσα. – «Η Μάγια έρχεται αντιμέτωπη με την εχθρότητα που δείχνει κάθε κοινότητα προς τα καινούρια της μέλη και αναγκάζεται να βρει τρόπο να κατοχυρώσει τον εαυτό της. Αυτό το πετυχαίνει χάρη σε μια νεράιδα, η οποία την βοηθά να απευθυνθεί στους γύρω της και να τους συμπεριλάβει στα σχέδιά της, να βασιστεί στα στοιχεία από την πηγή της ταυτότητάς της, που στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι ένας βουλγάρικος παραδοσιακός χορός, να ξεπεράσει τα εμπόδια, με τα οποία προσπαθούν να την καταβάλουν και όχι μόνο να συμμετάσχει στον διαγωνισμό αλλά ακόμα και να τον κερδίσει.»

Τα βιβλία της Ζορνίτσα Ιβανόβα βοηθάνε τα παιδιά να έχουν πίστη και κουράγιο και να μην φοβούνται να αναλάβουν ευθύνες και ηγετικές θέσεις. Επίσης δίνουν πληροφορίες για την βουλγάρικη παράδοση και τα πολιτιστικά στοιχεία που την αποτελούν.

«Στο δεύτερο βιβλίο μου που λέγεται «Η Έλλη και το μυστικό τετράδιο» μιλάω για ένα κορίτσι που ζει στην Βρέμη της Γερμανίας», λέει ακόμα η συγγραφέας. - «Η Έλλη είναι πολύ ντροπαλή, αισθάνεται αβέβαιη για τις γνώσεις της στα γερμανικά, δεν ξέρει πως θα την αντιμετωπίσουν αν εκφράσει τον εαυτό της και δεν ξέρει πώς να φέρεται κατάλληλα στο νέο της περιβάλλον. Η νεραϊδούλα την βοηθά να ξεπεράσει τις αναστολές της και διοργανώνοντας ένα πάρτι να βρει φίλους χάρη στην υλοποίηση των συνταγών της γιαγιάς της. Φυσικά πάλι υπάρχει κάποιος κακότροπος που προσπαθεί να καταστρέψει τη χαρά των άλλων, αλλά η Έλλη και η παρέα της τον εξουδετερώνουν.»

Η Ζορνίτσα στο πλαίσιο της διαφωτιστικής της αποστολής ταξιδεύει ανά τον κόσμο και συναντιέται με παιδιά που έχουν διαβάσει το βιβλίο της ή πηγαίνει βιβλία σε αυτά που δεν έχουν ακόμα έρθει σε επαφή με τις ιστορίες της.

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα

Φωτογραφίες: προσωπικό αρχείο